Μορφές της Πολλαπλής Σκλήρυνσης

Η μορφή της Πολλαπλής Σκλήρυνσης (ΠΣ) μπορεί να επηρεάσει τη συχνότητα εμφάνισης των συμπτωμάτων, καθώς και το χρονικό σημείο ή τον τρόπο εξέλιξης της αναπηρίας. Μπορεί επίσης να επηρεάσει τις διαθέσιμες επιλογές για τη διαχείριση της.

Tο ανοσοποιητικό σύστημα των ασθενών με Πολλαπλή Σκλήρυνση προσβάλλει, λανθασμένα, τμήματα του κεντρικού νευρικού συστήματος, συγκεκριμένα το περίβλημα (που ονομάζεται μυελίνη) γύρω από τα νεύρα.

Παραδόξως όμως, το σώμα είναι σε θέση να αποκαταστήσει μερικές από τις βλάβες στη μυελίνη μέσω μιας διαδικασίας που ονομάζεται επαναμυελίνωση. Ωστόσο, η αποκατεστημένη μυελίνη δεν είναι η ίδια όπως πριν από τη βλάβη, οπότε τα μηνύματα ενδέχεται να μην ταξιδεύουν στα νεύρα τόσο γρήγορα όσο πριν. Στο παρακάτω διάγραμμα μπορείτε να δείτε πώς η κατεστραμμένη μυελίνη επηρεάζει τα σήματα που ταξιδεύουν κατά μήκος των νεύρων:

Αυτές οι περίοδοι «βλάβης» μπορούν να οδηγήσουν σε υποτροπή, οι οποίες στη συνέχεια ακολουθούνται από περιόδους ύφεσης λόγω των διαδικασιών αποκατάστασης του σώματος. Εξαιτίας αυτών των περιόδων υποτροπών και υφέσεων, η συγκεκριμένη μορφή πολλαπλής σκλήρυνσης ονομάζεται υποτροπιάζουσα-διαλείπουσα Πολλαπλή Σκλήρυνση (RRMS).

Τα συμπτώματα μπορεί να είναι αναστρέψιμα, αλλά μπορούν να γίνουν μόνιμα καθώς εξελίσσεται η νόσος. Με την πάροδο του χρόνου, μπορεί να συσσωρευτεί η βλάβη και η αποκατάστασή της από τον εγκέφαλο να γίνει πολύ δύσκολη. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμα συμπτώματα. Η RRMS μπορεί να εξελιχθεί σε μια μορφή που ονομάζεται δευτεροπαθής προϊούσα Πολλαπλή Σκλήρυνση (SPMS), ιδίως αν δεν αντιμετωπιστεί.

Οι περισσότεροι ασθενείς με Πολλαπλή Σκλήρυνση αρχικά διαγιγνώσκονται με RRMS αν και – σπανιότερα- μπορεί η διάγνωση να καθυστερήσει και να τεθεί όταν έχει πια εξελιχθεί σε SPMS, δηλαδή όταν οι υποτροπές έχουν μειωθεί έως εξαληφθεί με την πάροδο του χρόνου αλλά η αναπηρία τους σταδιακά επιδεινώνεται. Αυτή η μορφή της νόσου, η οποία έπεται μιας αρχικής φάσης RRMS, είναι γνωστή ως δευτεροπαθώς προϊούσα Πολλαπλή Σκλήρυνση (SPMS).

Τα άτομα με SPMS ενδέχεται να εμφανίσουν κατά περίπτωση κάποια υποτροπή, αλλά οι περισσότεροι δεν εμφανίζουν υποτροπές. Η αναπηρία τείνει να αυξάνεται σταδιακά σε άτομα που ζουν με SPMS. Ωστόσο, ο ρυθμός με τον οποίο συμβαίνει αυτό μπορεί να διαφέρει πολύ από το ένα άτομο στο άλλο.

Περίπου το 10% των ατόμων που ζουν με Πολλαπλή Σκλήρυνση διαγιγνώσκονται με μια μορφή στην οποία η αναπηρία αυξάνεται από την αρχή της νόσου. Αυτή η μορφή είναι γνωστή ως πρωτοπαθώς προϊούσα Πολλαπλή Σκλήρυνση.

Οι εμπειρίες των ανθρώπων που ζουν με PPMS μπορεί να διαφέρουν πολύ μεταξύ τους. Τα άτομα αυτά μπορεί να βιώνουν μια συνεχή αύξηση της αναπηρίας, αλλά στον καθένα εκδηλώνεται με διαφορετικό ρυθμό. Μερικοί αντιμετωπίζουν μια σταδιακή επιδείνωση των συμπτωμάτων, ενώ άλλοι μπορεί να διαπιστώσουν ότι τα συμπτώματά τους σταματούν να επιδεινώνονται για μεγάλες χρονικές περιόδους. Όλες οι μορφές Πολλαπλής Σκλήρυνσης, μπορεί να επηρεάσουν την καθημερινή ζωή.

Υπάρχουν μερικοί άνθρωποι που ενώ έχουν εκδηλώσει μια προϊούσα μορφή της Πολλαπλής Σκλήρυνσης από τη διάγνωση, εκδηλώνουν επιπλέον περιστασιακές υποτροπές. Αυτή η μορφή της νόσου ονομάζεται μερικές φορές προϊούσα-υποτροπιάζουσα Πολλαπλή Σκλήρυνση.

Παραπομπές

• Relapsing remitting MS. Διατίθεται στη διεύθυνση: https://www.mstrust.org.uk/a-z/relapsing-remitting-ms-0. Τελευταία προσπέλαση: Ιούλιος 2022

• Types of MS. Διατίθεται στη διεύθυνση: https://www.mstrust.org.uk/a-z/types-ms. Τελευταία προσπέλαση: Ιούλιος 2022

• Giovannoni G et al. 2017. Brain health: time matters in multiple sclerosis. Διατίθεται στη διεύθυνση: www.msbrainhealth.org/report. Τελευταία προσπέλαση: Ιούλιος 2022